Cees Nooteboom (Países Bajos). Traducción de Fernando García de la Banda
Cees Nooteboom (Holanda, 1933)
Traducción de Fernando García de la Banda
DESTERRADO
Embarcadero, el barco que se aleja
navegando sobre cristal.
Ahora estoy solo con Chong Er,
la llanura es mi panorama,
mis amigos los eremitas de las colinas,
hombres ya casi de piedra.
Sombrío me quedo en adelante,
lejos de los ciervos blancos
en los que cabalgábamos por campos de nubes
y niebla.
Entre esto y la muerte
un tiempo para los pensamientos
que nadie ha escrito, vergüenza en un pizarrín
con tiza blanca, mi nombre liberado
de sus letras, vacío
como un sonido.
Marfil y joyas,
todo eso lo conocía, mi sombra
desaparece en un pliegue del tiempo,
nada dejo, molido
entre el cascote de los días
comparto el destino de piedras y conchas,
un príncipe sin palabras
en una tela
tejida de nada.
BASHŌ (2)
Sabemos de la poesía poética los arteros peligros
de la melopea y el frenesí. Es aire embalsamado,
si no lo conviertes en piedras que brillen y hagan daño.
Tú, viejo maestro, puliste las piedras
con las que das muerte a un mirlo.
Tallaste del mundo una imagen que lleva tu nombre.
Diecisiete piedras tal flechas una escuela de cantores fúnebres.
Mira junto al agua la huella del poeta
de camino hacia la tierra nevada más interior. Mira cómo el agua la borra
cómo el hombre del sombrero la vuelve a escribir
y guarda agua y pisada, detiene el movimiento pasado una y otra vez,
para que lo perdido se conserve como algo perdido.
CEBO
La poesía no podrá nunca hablar de mí,
ni yo de la poesía.
Yo estoy solo, el poema está solo,
y el resto es de los gusanos.
Me detuve en las calles donde viven las palabras,
libros, cartas, informes,
y esperé.
Siempre supe esperar.
Las palabras, con sus formas claras u oscuras,
me volvieron más oscuro o más claro.
Los poemas me alcanzaron
y se reconocieron como objetos.
Yo pude verlo y verme.
No tiene fin esta adicción.
Escuadrones de poemas están buscando sus poetas.
Vagan sin mando por el amplio
territorio de las palabras
y aguardan el cebo de su perfecta,
hermética, condensada, acabada
e irreductible
forma
AUTORRETRATO DE OTRO
XIV
Durante toda una semana las hormigas habían estado devorando el escarabajo rinoceronte, pero el esqueleto seguía intacto, una basílica negra y reluciente. Se preguntó qué seguían haciendo las hormigas allí adentro. El cuerno había desaparecido y en el lugar de los ojos tan solo quedaban las cuencas. Había visto caras como esa en las grandes ciudades, cuando al atardecer cerraban las oficinas y los enjambres salían en masa en dirección a sus lejanas viviendas. Parecía entonces que todos estaban pegados los unos a los otros, gigantescos escarabajos de rostros vaciados, devastados, que leían los periódicos y desaparecían bajo el suelo en trenes invisibles. Hablaban de la peste y el cáncer de las hormigas, de la drástica depreciación del dinero.
BALLING
Steiger, het schip dat wegvaart
over vloeibaar glas.
Nu ben ik alleen met Chong Er,
het uitzicht de vlakte,
mijn vrienden de kluizenaars in de heuvels,
mannen al bijna van steen.
Duister blijf ik van nu af aan,
ver van de witte herten
waarop we reden in velden van wolken
en mist.
Tussen dit en de dood
een tijd voor gedachten door niemand
geschreven, schaamte op een lei
met wit krijt, mijn naam bevrijd
van zijn letters, leeg
als een klank.
Ivoor en juwelen,
dat alles kende ik, mijn schim
verdwijnt in een plooi van de tijd,
niets laat ik na, fijngewreven
tussen het gruis van de dagen
deel ik het lot van stenen en schelpen
een prins zonder woorden
in een web
gesponnen uit niets.
BASHŌ (2)
Wij kennen de poëtische poëzie de gemene gevaren
van maanziek en zangstem. Gebalsemde lucht is het,
tenzij je er stenen van maakt die glanzen en pijn doen.
Jij, oude meester, sleep de stenen
waar je een lijster mee dood gooit.
Jij sneed uit de wereld een beeld dat je naam draagt.
Zeventien stenen als pijlen een school doodse zangers.
Zie bij het water het spoor van de dichter
op weg naar het binnenste sneeuwland. Zie hoe het water het uitwist
hoe de man met de hoed het weer opschrijft
en water en voetstap bewaart, de vergane beweging steeds stilzet,
zodat wat verdween er nog is als iets dat verdween.
AAS
Poëzie kan nooit over mij gaan,
noch ik over poëzie.
Ik ben alleen, het gedicht is alleen,
en de rest is van wormen.
Ik stond aan de straten waar de woorden wonen,
boeken, brieven, berichten,
en wachtte.
Ik heb altijd gewacht.
De woorden, in lichte of duistere vormen,
veranderden mij in een duister of lichter iemand.
Gedichten passeerden mij
en herkenden zichzelf als een ding.
Ik kan het zien en me zien.
Nooit komt er een einde aan deze verslaving.
Eskaders gedichten zijn op zoek naar hun dichters.
Ze dwalen zonder commando door het grote
district van de woorden
en verwachten het aas van hun volmaakte,
gesloten, gedichte, gemaakte
en onaantastbare
vorm.
ZELFPORTRET VAN EEN ANDER
XIV
Een week lang hadden de mieren de neushoornkever leeggegeten, maar het karkas was nog steeds intact, een zwarte, glanzende basiliek. Hij vroeg zich af wat de mieren daarbinnen nog deden. De hoorn was weg, waar de ogen hadden gezeten waren nu gaten. Zulke gezichten had hij gezien in grote steden, ’s avonds als de kantoren sloten en de zwermen naar buiten stroomden op weg naar hun ver verwijderde huizen. Het leek dan of iedereen aan iedereen vastzat, reusachtige kevers met leeggeroofde, afgekloven gezichten die in kranten lazen en verdwenen onder de grond in onzichtbare treinen. Hun gesprekken gingen over de pest en de kanker van mieren, over de vernietigde waarde van geld.
Cees Nooteboom (Holanda, 1933) es probablemente el literato holandés más viajado y, con certeza, uno de los más conocidos a nivel internacional. Si bien su obra también abarca numerosas novelas, nouvelles y crónicas de viaje, él se considera poeta en primer lugar. Fue galardonado con prácticamente todos los premios literarios holandeses de importancia y su obra se ha traducido a más de treinta idiomas. Por lo que atañe a la poesía, sus poemarios más recientes publicados en lengua castellana son Luz por todas partes (Casa de Poesía Silva, Bogotá, 2012, y Visor, Madrid, 2013) y Autorretrato de otro (Calambur, Madrid, 2013).
